Plastic en het milieu

Stikstof, plasticsoep, vega-movement, klimaattop. We worden overspoeld met thema’s die de urgentie van ons globale klimaatprobleem op de agenda proberen te krijgen. De een na de ander heeft goede punten, argumenten en voorbeelden dat wat wij nu doen met het milieu destructief is. Alles voelt belangrijk en wij hebben geen idee meer wat nu wel en niet helpt. Hoe verhoud plastic zich tot het milieu bijvoorbeeld, zijn de vervangers beter? Heeft afval scheiden wel zin? Bottomline: Wanderdutch wil zo duurzaam mogelijk zijn.

Natuurlijk helpen alle kleine beetjes. Raap eens wat rotzooi van de straat en gooi het in de prullenbak, koop lokaal (en vooral) seizoensgroenten, sla een dagje vlees over, laat je auto staan en leer je kinderen te zorgen voor de aarde (beter dan wij dat deden). Maar doen wij daar goed aan? Is het alternatief beter? De sperziebonen uit Nederland (in de winter) blijken een grotere milieubelasting (door de kassen) te hebben dan ingevlogen bonen uit Kenia, vleesvervangers zouden ook niet vrij van milieulasten te zijn en een alternatief van de auto is weer vreselijk duur.

Drie volle tassen plastic troep uit de struiken in de wijk.
Focus op kunststoffen

Het idee voor dit artikel ontstond toen wij ons eens gingen verdiepen in onze te grote afvalcontainer met oranje deksel. Nokje vol zit ie altijd bij ons. PMD (plastic, metaal, drankverpakkingen) scheiden wij afzonderlijk in onze stad en hiermee reduceren wij het restafval. Enthousiast gooien wij alles wat plastic is, wat metaal is en wat met drankverpakkingen te maken heeft in de bak, ook alle combinaties van die drie. Weinig restafval en dus een container vol PMD. Met een goed gevoel zetten wij de container aan de straat en vertrouwen er op dat het milieu hier goed mee geholpen is. Nooit eens verdiept wat men nou onder die drie soorten afval schaart en wat ze er nou mee doen.

Inzamelen afval

Aan de kant van de consument én die van de gemeente zit het wel aardig snor met de inspanningen die gedaan worden voor het milieu. De intentie is in ieder geval erg goed. Netjes scheiden wij ons afval tussen bio (composteerbaar), papier, statiegeld, kringloop/weggeef, kleding, chemisch, PMD en restafval. Een complete milieustraat pronkt in onze keuken en schuur. Trots kopen wij een stukje schuldgevoel af als wij het wikkeltje plastic van een tijdschrift halen en die scheiden van het papier. We voelen ons bijna schuldig als wij het theezakje in z’n geheel in de biobak gooien, in plaats van het scheiden van nietje, touwtje en papieren labeltje. Dat systeem werkt in ieder geval.

Onze PMD-bak

Ook de gemeente rijdt met gas of elektrisch aangedreven vrachtwagen dag na dag door de straten om al die afzonderlijke containers gescheiden op te halen. En toen werd het een zwart gat voor ons als consumenten. Inzoomend op het PMD blijken deze bij de gemeentes netjes gescheiden te worden opgeslagen. De afspraak is dat de verpakkingsindustrie verantwoordelijk is voor de circulariteit in hun proces. Hoge vergoedingen worden gegeven aan de gemeenten om het ‘bruikbare’ afval weer terug de keten in te brengen. Zij smelten het vast weer mooi om in nieuwe kunstofproducten. Hoera voor recycling en de industrie. Dank aan de wetgeving en de positie van alle belanghebbende in de afvalketen! Hoera.

Verwerking van het afval

Nu begint het daadwerkelijke recyclingverhaal. Het afval wordt gebruikt als grondstof voor nieuwe spullen. Of, eigenlijk… recycling houd in: het sorteren en bewerken om afval potentieel geschikt te maken als grondstof voor andere producten. Een flinke nuance met flinke gevolgen. De industrie kan namelijk weinig met ons gescheiden ingezamelde PMD. Het is vies, onbetrouwbaar en te veel gemengd. De kosten zouden te groot worden het om te zetten tot hoogwaardige grondstoffen en dus wordt het op een andere manier verwerkt. Het wordt in balen samengebonden, opgeslagen en opgekocht. Uiteindelijk verdwijnen onze bergen plastic met grote milieubelastende oceaanstomers naar het oosten van onze wereldbol. Het grappige (sarcasme!) is trouwens dat de wetgeving stelt dat huishoudelijk afval niet buiten Europa mag worden verwerkt. Maar op het moment dat de verpakkingsindustrie verantwoordelijk is voor het ingezamelde plastic is het ineens bedrijfsafval, dus stuur die schepen maar naar Azië.

China heeft inmiddels het land op slot gezet voor onze troep, Maleisië begint ook al te knorren en India begint zich te verzetten. Op kleine schaal kunnen deze landen (door lage lonen, ontbrekende arbeidsvoorwaarden en acceptatie van grote risico’s) goed overweg met onze plastic folietjes om de komkommers. In huiskamers en schuurtje worden de balen, met de hele familie, gesorteerd, omgesmolten en vervolgens verwerkt tot kunstofpallets. De rest (en grootste) deel van onze afgeschreven balen kunststof belanden in bermen en rivieren. In de brand gestoken of afgezonken. Uit het oog en uit hart hier in Europa. Wij houden ons eigen straatje schoon.

Wat werkt dan wel?

Allereerst gaan wij proberen de input van plastic te minimaliseren. Minder plastic ‘kopen’ is automatisch minder plastic produceren en afvoeren. Het plastic dat het huis in komt zal toch netjes afgevoerd gaan worden via de PMD-container. Maar het blijkt wel dat niet al het plastic onder de P van plastic valt. Combinaties van P, M of D is helemaal uit de boze. Een doordrukstrip van medicijnen moet bij het restafval, of het moet ons lukken om het aluminium volledig van het plastic te scheiden. Dan mogen ze beide weer wel in de PMD-bak. Een chipszak is een alu-coating op plastic, restafval dus. Landbouwplastic, grofvuil. Piepschuim(bakjes), restafval. En hardplastic bekers, bakjes of speelgoed, ook in het restafval. Verbaas je niet, bioplastic mag niet in het bioafval én ook niet bij het plastic: restafval dus…

Het luistert dus nauw wat er in de bak mag. Plastic is geen uniek materiaal, het blijkt een verzamelnaam. Onderverdeeld in thermoplasten, thermoharders en elastomeren. Gezamenlijk gecategoriseerd in zeven recyclegroepen:

  • ♳ PET/polyethyleentereftalaat: polyestervezels, folie, frisdrankflessen.
  • â™´ HD-PE/high-density-polyetheen: plastic flessen, plastic zakken, vuilnisemmers, plastic buizen, kunsthout
  • ♵ PVC/polyvinylchloride: kozijnen, buizen, flessen (voor chemicaliën, lijm, et cetera).
  • ♶ LD-PE/low-density-polyetheen: plastic zakken, emmers, dispenserflessen voor zeep, plastic tubes.
  • â™· PP/polypropeen: bumpers, interieurpanelen e.d. voor auto’s; industriële vezels.
  • ♸ PS/polystyreen: speelgoed, bloempotten, videocassettes, asbakken, koffers, polystyreenschuim.
  • ♹ OTHER/andere kunststoffen, zoals PMMA, polycarbonaat, polyamide, ABS en vezelversterkte kunststoffen: Perspex, Nylon etc.

Volgens diverse bronnen zouden alle zeven de categorieën in de PMD-bak mogen, maar er hangen zoveel mitsen en maren omheen dat wij door de snelweg het bos niet meer zien. Gelukkig heeft milieu centraal een handige site (en bijbehorende apps) gemaakt om ons te helpen met de afvalscheiding. Wij controleren dus goed wat op welke manier een plek mag krijgen in de afvalketen. Ook loont het even de moeite om te kijken naar de veiligheid van het gebruik van de verschillende categorieën. Beperken van de gevaarlijke soorten kan ook al een grote impact hebben op onze gezondheid en die van de wereld.

Als we dan ook nog het PMD-afval niet in een zwarte vuilniszak stoppen, maar rechtstreeks in de container helpen wij ook de afvalverwerkers een handje (een niet transparante zak vertraagd en belemmerd het scheidingsproces te veel). Hopelijk zorgen wij dan, met onze druppel op de gloeiende plaat, een beetje mee om het recyclen van afval weer wat rendabeler en efficiënter te maken. Verder gaan wij ons maar eens inlezen in het ZeroWaste-principe. Daar valt vast ook een hoop in te doen.

Kijktip

Op Netflix is momenteel een indrukwekkende aflevering over het plasticprobleem in Azië door onze manier van recycling. De vierde aflevering van seizoen één van Broken. Het kijken waard als je wat context over plastic en het milieu wil weten.

Hoe proberen jullie je plastic te verminderen? Via de PMD-bak? Of heb je een beter manier gevonden?

Thijs

Weet overal veel van af. Doet iets met veiligheid en nog wat dingen. Is thuis in IVK, RIS, GGP, BHV, ASS, KFOR, IPA etc. Amateurornitoloog met een Daf 46. Heeft een ongebruikt sporthart. Niet religieus baarddragend.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.